Catalogue Entry: NATP00306
Lectiones Opticae
[1] Jan. 1669
[2] Lectio 1
[3] 1. Incepti ratio.
[4] 2. Quòd omnium radiorum non est eadem refrangibilitas.
[5] 3. Probatur experimento vulgari, per longitudinem imaginis coloratæ{.}
[6] 4. Casùs in quo radij æquè refrangibiles faciunt imaginem orbicularem.
[7] 5. Demonstratio istius Casûs. Ejus pars prima.
[8] 6. Lemma ad secundam partem{.}
[9] a. 6.10 Elementa
[10] b. 28.1 Elementa
[11] c. 10.11 Elementa
[12] d. Definitio 3.19 Elementa
[13] e. 4.6 Elementa
[14] 7. Pars secunda.
[15] 8. In isto tamen casu longitudo imaginis plusquam quadruplex est latitudinis: unde varia refrangibilitas convincitur.
[16] 9. Ejusdem rei demonstratio contractior.
[17] 10. Quo pacto Prisma facilè statuatur in situ ad experienda prædicta requisito.
[18] Lectio 2
[19] 11. Imaginis præfatæ figura describitur: quòd partim rectis, partim semicirculis terminatur.
[20] 12. Quomodo talis evadit per orbiculares imagines (quas unumquodque genus radiorum æquè refrangibilium facit) in longum dispositas.
[21] 13. Exinde deducitur experimentum, quo termini recti fiant distinctissimi.
[22] 14. Quare termini circulares semper apparent confusi{.}
[23] 15. Admonitio de figura et situ Lentium et Prismatum{.}
[24] 16. Déque imagine quâdam orbiculari.
[25] 17. Ab imaginis figura aliud etiam experimentum deducitur quo fiat multùm oblongior.
[26] 18. Experimentum istud promovetur.
[27] a Number 16.
[28] 19. Magis adhuc promovetur, per imaginem Stellæ Veneris.
[29] 20. Et applicatur descriptioni refractionis ad Figuram 1 traditæ.
[30] 21. Circumstantiâ variatâ, eidem descriptioni rursus applicatur.
[31] 22. Quod in adductis experimentis refractiones non casu fiunt inæquales, sed ex inæquali refrangibilitate.
[32] 23. Perstringuntur alia experimenta prioribus affinia.
[33] Lectio 3
[34] 24. Dissertatio de coloribus inita.
[35] 25. De opinionibus Philosophorum et imprimis Peripateticorum{.}
[36] 26. De opinionibus aliorum Philosophorum.
[37] 27. Colorum origines et fundamenta generalia describuntur.
[38] 28. Idque quatuor propositionibus{.}
[39] 29. De quibus non hypotheticè et probabiliter, sed ab experimentis aut demonstrativè disserendum esse promittitur.
[40] 30. De primâ propositione agitur perfunctoriè.
[41] vide Figuram 2.
[42] 31. Transitur ad secundam.
[43] 32. Cui probandæ adducitur experimentum.
[44] 33. Experimenti præfati circumstantia notatur.
[45] 34. Idem instrumentis refractiones dimetientibus posse probari. Tamen evidentiam experimenti jam descripti sufficere.
[46] 35. Illud promovetur aliquantum, idque vel tribus prismatibus adhibitis.
[47] 36. Vel contractiùs duobus{.}
[48] 37. Idem aliter promovetur{.}
[49] 38. Quod specimen, circumstantiâ variatâ, fit maximè scientificum.
[50] 39. Conclusio de affinitate cognitionis colorum et refractionum.
[51] a sectiones 3 & 30
[52] b sectio 32 &c
[53] Lectio 4
[54] 40. Transitur ad propositionem tertiam.
[55] 41. Modus componendi albedinem ex coloribus Prismatum{.}
[56] 42. Notanda quædam quò satiùs fiat.
[57] 43. Alius ejusdem rei perficiendæ modus{.}
[58] 44. In illum notæ{.}
[59] 45. Objectio quòd albor ex destructione non misturâ colorum generatur.
[60] 46. Responsio multiplex: Primò Quod illi colores non destruuntur ex umbræ confinio sublato.
[61] 47. Secundò, Neque probabilitèr ex motuum contrarietate.
[62] 48. Tertiò, Quòd radij per idem medium confusè transientes non agunt in se invicem{.}
[63] 49. Quartò, Quòd albor præfatus perit si quilibet color e misturâ tollatur.
[64] 50. Quintò, quòd colores, cùm decussando segregantur iterum, ad propriam speciem redeunt.
[65] 51. Sextò, res illustratur per misturam diversicolorum pulverum. Et quòd ex pulveribus omnium colorum debitè mistis fuscus producitur.
[66] Tertius modus miscendi colores prismatis in albedinem.
[67] 53{.} In eundem notæ.
[68] Lectio 5
[69] 54. Quartus ejusdem rei peragendæ modus, cæteris illustrior.
[70] a Num: 16 et 18
[71] 55. In eundem nota{.}
[72] 56. Quo more radij diversicolores in albentem lentis focum convergunt.
[73] a Num 12
[74] 57. De coloribus in extremitate foci illius, propter exilitatem vix conspicuis.
[75] 58. Dictorum colorum observatio.
[76] 59. Quintus modus albedinem componendi quarto ferè similis.
[77] 60. Lucem egredientem prismate non secus e coloribus (licèt nondum apparentibus) componi, ac postea cum colores in idem spatium congregati sunt.
[78] 61. Probatur ex eo quòd in modo quarto et quinto componendi albedinem, radij non convergunt ad idem spatium nisi qui divergebant ab eodem.
[79] 62. Et quòd divergentia colorum a prismate persimilis est eorum divergentiæ ab albenti lentis foco.
[80] 63. Atque etiam quòd divergentes a dicto foco non secus in alium focum congregari possunt, quàm divergentes a lente{.}
[81] Lectio 6.
[82] 64. Imò lucem e coloribus ante omnem refractionem componi{.}
[83] 65. Ut ex eo pateat quòd aliqui colores reflecti possunt dum alij per prisma trajiciuntur. Hujusque rei experiendæ modus adducitur.
[84] 66. Notandam quædam{.}
[85] 67. In majorem rei evidentiam ostenditur quosdam colores alijs facilius reflecti.
[86] 68. Idem aliter ostenditur, circumstantiâ tantùm variatâ{.}
[87] 69. Idem adhuc aliter.
[88] Sectio 37.
[89] 70. Et proinde cùm e radijs solaribus alij alijs, pro specie colorum quos postmodum exhibent, faciliùs reflectuntur; constat lucem solis ex illis coloribus componi.
[90] 71. Alius modus quo lux solis partim reflecti potest et partim refringi.
[91] Sectio 90
[92] 72. Penitiùs hic ostenditur quinam e radijs solaribus reflectuntur et quinam transmittuntur: atq́ue adeò hoc non casu sed prædispositione radiorum evenire{.}
[93] 73. Tertius modus quo lux solis partim reflecti potest et partim refringi.
[94] 74. Notandum Quòd colores hic fiunt a parallelis superficiebus.
[95] 75. Et quod lux postquam reflexa vel per parallelas superficies trajecta fuit, e coloribus componitur; quam tamen ejusdem naturæ cum immediatâ solis luce credimus.
[96] 76. Conclusio, quòd reflectio vel refractio non mutat radiorum dispositiones; neque adeò discrepantiam quoad colores inducit.
[97] Lectio
[98] Lectio 7
[99] 77. Colorum vulgare phænomenon explicatur.
[100] 78. Supposito quòd plures radij per eandem lineam ex ordine fluunt: Eamque vel perpendicularem anteriori plano prismatis;
[101] 79{.} Vel obliquam utrique.
[102] 80. Vel quòd adveniunt in pluribus lineis, ijsque vel parallelis.
[103] 81. Vel parùm inclinatis.
[104] 82. De varijs phænomeni circumstantijs; Luce juxta basem prismatis terminatâ{.}
[105] Lectiones 4 & 5. Vide etiam Lectionem
[106] 83. Vel juxta verticem ejus{.}
[107] Lectio
[108] 84. Vel utrinque. (Ubi viriditatis productio bella describitur.)
[109] 85. Vel juxta alterutrum triangularem limitem{.}
[110] 86. Vel undique. (Ubi rursus de præfatâ viriditate.)
[111] 87. Vel ad distantiam aliquam a prismate.
[112] 88. Vel alio quovis modo.
[113] Lectio 8
[114] 89. E præfatis modus deducitur albedinem e coloribus componendi{.}
[115] Vide figuras 31 et 32.
[116] 90. Utrum anguli prismatum sint æquales cognoscere.
[117] 91. Alius modus commiscendi colores in albedinem, priori affinis.
[118] 92. Adversus philosophorum Hypotheses notæ.
[119] Numbers 71 & 73.
[120] 93. Instrumentum describitur quocum omnia de coloribus, hactenus tradita dilucidissimè probentur.
[121] 94. Ejus usus describitur.
[122] 95. Et illustratur exemplis.
[123] 96. In constructionem præfati instrumenti notæ quædam.
[124] a Sectio 17
[125] b Sectio 18
[126] Iulio. 1670
[127] Lectio 9
[128] 97. Hactenus ostensis dissertatio de mensurâ refractionum subnectitur.
[129] 98. De mensurâ refractionis dati generis radiorum e quâvis incidentiâ datâ.
[130] 99. De mensurâ refractionum radiorum genere differentium ex eâdem quavis incidentiâ.
[131] 100. Ad sinus incidentiæ et refractionis coferendos adhibetur mediocre genus radiorum.
[132] 101. Modus explorandi sinuum istorum rationes.
[133] 102. Modus explorandi vim refractivam Medij cujusvis aëre circundati, præsertim verò Solidi.
[134] sectio 10.
[135] 103{.} Exemplum in refractione cujusdam generis vitri.
[136] 104{.} Modi præfati commoditas
[137] sectio 10
[138] 105. Regula de investigandâ refractione Mediorum sibi ipsis contiguorum quorum aeri contiguorum refractiones cognoscuntur.
[139] 106. Ejus regulæ demonstratio{.}
[140] Lectio 10
[141] 107. Modus dimetiendi refractiones solidorum, ad fluida accommodantur{.}
[142] Aquæ refractio prout ipse dimensus sum in specimen ejus rei adducitur{.}
[143] Lemma 1. Sectionis 102.
[144] 109{.} Præfatorum Demonstratio{.}
[145] 110. Radiorum diversi generis refractiones conferuntur, et maxima refrangibilitatis differentia investigatur.
[146] Sectio 103
[147] 111. Illarum refractionum sinus ad communem sinum incidentiæ conferuntur.
[148] 112. Radiorum ex oppositis partibus refringentis superficiei incidentium sinus sunt reciprocè proportionales.
[149] 113. Illustratur refractione vitri{.}
[150] E refractionibus extremorum generum facile est de intermedijs conjecturam facere.
[151] Lectio 11
[152] 115. Theoremate ostenditur ut e refractionibus heterogeneorum ad vitrum vel quodvis Medium inter se determinatis, possunt etiam ad alia quælibet Media aeri contigua refractiones (sine novis experimenti molestijs) inter se determinari{.}
[153] 116. De Theorematis illius certitudine.
[154] 117. De proportione quarundam linearum quæ computationi per hoc Theorema instituendæ inserviat.
[155] 118. Aliud ejusdem rei peragenda Theorema{.}
[156] 119. Ad ejus demonstrationem duo Lemmata prælibantur.
[157] Lemma 1. vide figuram præcedentem.
[158] 120. Lemma 2.
[159] 121. Demonstratio.
[160] 122. Heterogeneorum refractiones a superficiebus aeri ex neutra parte contiguis Theoremate etiam determinantur{.}
[161] 123. Theorema illud notis quibusdam promovetur{.}
[162] Lectio 12
[163] 124. Mensuris refractionum sic fuse explicatis ad propositiones exinde scaturientes transitur.
[164] 125. Obviæ quædam conformium radiorum affectiones, sequentibus inserventies, traduntur.
[165] Lectio 13
[166] 126. Difformium radiorum a planâ superficie refractorum affectiones enarrantur
[167] a Sectio 120
[168] b Hypothesis 120
[169] a Sectio 120
[170] b Hypothesis 120
[171] c 7. 6. Elementa
[172] a Hypothesis
[173] b Propositio 3.
[174] c 17. 1 Elementa
[175] d 29. 1 Elementa
[176] e 15. 1 Elementa
[177] f axioma 13. 1 Elementa
[178] a Corollarium propositionis 2
[179] a Scholium propositionis 3.
[180] Lectiones 14 & 15
[181] 127. Lemmata quædam ad prosequendam de difformium radiorum affectionibus doctrinam ponuntur{.}
[182] a. 6. 6 Elementa & Hypothesis
[183] b. 16. 1 Elementa
[184] c. 7. 3 Elementa
[185] d. 25. 1 Elementa
[186] Sequentes duæ propositiones numeris 1 et 3 notatæ hic deleri debent et ad paginas 110 & 112 transferire.
[187] a Sectiones 98 & 99 & sequentes
[188] a Sectiones 98 & 99 & sequentes
[189] a sectio 120
[190] b. sectio 122
[191] c Sectiones 98 & 120
[192] d Lemma 3
[193] e Lemma 1
[194] a sectio 119
[195] 128{.} Continuatur præfatarum affectionum declaratio.
[196] Pete ex paginis 103, 104 & 105
[197] a sectiones 117, 118, 122
[198] a sectiones 117, 118, 122
[199] b sectiones 118 & 122
[200] c sectio 120
[201] d Lemma 3
[202] Pete ex pagina 106.
[203] Lectiones 16 et 17
[204] The contents of this note are only visible in the diplomatic transcript because they were deleted on the original manuscript
[205] b Sectio 118
[206] c Sectio 120
[207] d Corollarium 1 Lemmatis 5
[208] a Sectiones 99 & 110
[209] a Duplex hæc assertio contemplanti sectiones 115 & 118 patebit.
[210] a Duplex hæc assertio contemplanti sectiones 115 & 118 patebit.
[211] * Consule casus 2 scholij ad Propositionem 6.
[212] a Scholium ad propositionem 3, Sectio 125.
[213] b Scholium ad propositionem 11 sectio 126.
[214] Lectio 18.
